پایان نامه : مدل زنجیره تأمین استوار چند هدفه برای شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران وحل آن به وسیله الگوریتم فرا ابتکاری NS-GAII

دانشگاه علوم وفنون مازندران
گروه مهندسی صنایع
پایان نامه كارشناسی ارشد
رشته:
مهندسی صنایع – صنایع
مدل زنجیره تأمین استوار چند هدفه برای شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران وحل آن به وسیله الگوریتم فرا ابتکاری NS-GAII
استاد راهنما:
دكترایرج مهدوی
استاد مشاور :
دکتر محمد مهدی پایدار
تیر ماه 1391
این پایان نامه با حمایت و پشتیبانی شركت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران اجرا شده است.
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده:
در سال های اخیر زنجیره تأمین به عنوان موضوعی جذاب برای مدیران و صاحبان صنایع مبدل گردیده و حیات و ممات سازمانها و بنگاه های اقتصادی در گرو فعالیت در قالب زنجیره های در هم تنیده تعریف شده است. از طرفی در محیط پر رقابت امروزی، سرعت بالای تغییر و تحولات بر عدم اطمینان و ابهام حاکم بر تصمیم گیری ها تا حدی افزوده است که سطح بالای عدم اطمینان در زنجیره تأمین، توانایی آن را در پیش بینی شرایط آینده با مشکل مواجه می کند. لذا به منظور برنامه ریزی بهتر و صحیح تر باید به برنامه ریزی قابل اتکا در فضای عدم اطمینان و ابهام پرداخته شود. از جمله رویکردهای جدید و مطمئن رویکرد برنامه ریزی استوار می باشد. در این پژوهش، با در نظر گرفتن شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران به عنوان یک مطالعه موردی، عملیات انتقال فراورده در این سازمان از مبادی تأمین تا نواحی مصرف به صورت یک زنجیره تأمین در نظر گرفته شده و با در نظر گرفتن عدم قطعیت در تقاضای موجود برای فراورده ها از مدلسازی ریاضی استوار به صورت دو هدفه و با اهداف کاهش هزینه حمل و همچنین کاهش تعداد بارگیری ها استفاده شده است. سپس با توجه به حجم بالای محاسبات و اطلاعات مسئله و عدم امکان استفاده از روش های حل دقیق، از الگوریتم فرا ابتکاری NS-GAII برای حل مدل پیشنهادی استفاده شده است.
کلمات کلیدی:
زنجیره تأمین، بهینه سازی استوار، عدم قطعیت، بهینه سازی چند هدفه، الگوریتم های فراابتکاری
فهرست مطالب
فصل اول: مفاهیم، فرضیات، کلیات مسئله
1-4- هدف های تحقیق یا نتایج مورد انتظار:.. 4
1-6- شرح واژه ها و اصطلاحات کلیدی:………………………………………………………………….. 4
فصل دوم: پیشینه تحقیق، زنجیره تأمین، استواری مدل مروری بر مسائل بهینه سازی چند هدفه،
و الگوریتم ژنتیک NS-GA II
2-2-1- تهیه کالا در زنجیره تأمین.. 8
2-2-2- مدیریت توزیع در زنجیره تأمین.. 9
2-2-2-3- تقاضا و تمرکز بر مشتری. 10
2-3- استواری، مفهوم و نقش آن در تحقیق در عملیات.. 11
2-4– مدل استوار مبتنی بر سناریو) مدل استوار مالوی و همکاران(. 14
2-5- مروری بر تحقیقات استواری در زنجیره تأمین.. 19
2-6- خانواده مسائل چند معیاری.. 28
تعریف 2-8-1: مسئله بهینه سازی چند هدفی.. 31
تعریف 2-8-3: مفهوم تسلط(چیرگی).. 33
تعریف 2-8-4: مفهوم بهینگی پارتو و مجموعه غیر مسلط.. 34
تعریف 2-8-4-1 : بهینگی پارتو. 34
تعریف 2-8-4-2 : مجموعه غیر مسلط. 35
تعریف 2-8-5: مجموعه بهینه پارتو سراسری.. 35
تعریف 2-8-6: مجموعه ها و لبه های نامغلوب.. 35
2-9- رویکردهای پایه ای موجود.. 35
2-9-1- ساختار و پیچیدگی مسائل چندهدفه.. 36
2-10- تشریح الگوریتم ژنتیک.. 36
2-10-1- چارچوب یک الگوریتم ژنتیک استاندارد.. 37
2-10-9-1- انتخاب بر اساس تورنامنت. 41
2-10-9-2- انتخاب بر اساس بهترین ها. 41
2-10-9-3- انتخاب بر اساس حذف درصدی از بدترین اعضا. 41
2-11- نمودار جریان الگوریتم به همراه شبه کد آن.. 43
2-12- کاربرد الگوریتم های ژنتیک در بهینه سازی.. 44
2-12-1- استراتژی برخورد با محدودیت ها.. 45
2-12-1-1- استراتژی اصلاح عملگرها. 45
2-12-1-4- استراتژی جریمه ای. 46
2-13- بهینه سازی چند هدفی با استفاده از الگوریتم های ژنتیک.. 46
2-13-1- طراحی اصول واجزای الگوریتم ژنتیک چند هدفه.. 48
2-13-1-1- توابع هدف چندگانه. 48
2-13-1-2- روش های رتبه بندی پارتو. 48
2-13-1-3- تنوع، تخصیص برازندگی، تقسیم برازندگی. 49
2-13-1-6- سلول بر اساس چگالی. 51
2-13-1-7-1- استراتژیهایی که جوابهای نخبه را در جمعیت نگهداری می کنند 51
2-13-1-7-2- نخبه گرایی با جمعیت های صوری. 52
2-14- جمع بندی: الگوریتم ژنتیک مرتب سازی غیرمغلوب (NSGA-II).. 52
فصل سوم: مدل برنامه ریزی خطی پیشنهادی، برای حمل و نقل فراورده در شرکت پخش فراورده های نفتی ایران
3-4 همتای استوار مدل بر اساس الگوی مالوی.. 62
فصل چهارم : توسعه الگوریتم ژنتیکNS-GA II، نتایج محاسباتی
4-4-1- عملگر انتخابی تورنامنت ازدحام ( ).. 66
4-4-2- رویه شناسایی سطوح غیر مسلط.. 66
4-4-3- رویه تخصیص فاصله ازدحام.. 67
4-8- استراتژی برخورد با محدودیتها.. 69
4-10- نتایج الگوریتم در حالت تک هدفه.. 70
4-10-1- نتایج الگوریتم در حالت تک هدفه در حالت ساده.. 71
4-10-2- نتایج الگوریتم در حالت تک هدفه در حالت استوار.. 72
4-11- حل الگوریتم در حالت چند هدفه.. 73
فصل پنجم: نتیجهگیری، ارائه پیشنهاد برای تحقیقات آتی
5-2- ارائه پیشنهاد برای تحقیقات آتی.. 77
فهرست جداول
جدول (2-1). تعاریف مدیریت زنجیره تأمین.. 7
جدول (2-2). نمونه ای از حوزه های کاربردی استواری و نمونه ای از محققین آنها 12
جدول (2-3). مقایسه MADM و MODM… 29
جدول(2- 4). شبه کد الگوریتم ژنتیك. 43
جدول (2-5). الگوریتم های ژنتیک چند هدفه مشهور و ویژگیهای آنها 47
جدول (2-6). شبه کد اولین تکنیک رتبه بندی پارتو توسط گلدبرگ… 48
جدول (2-7): شبه کد متد فاصله ازدحام NSGA-II. 50
جدول(4- 1). پارامترهای الگوریتم ژنتیک در حالت تک هدفه. 71
جدول(4- 2). پارامترهای استواری برای حالت استوار. 71
جدول (4-3). مقادیر عددی به دست آمده برای حالت ساده. 72
جدول (4-4). مقادیر عددی به دست آمده برای حالت استوار. 73
جدول (4-5). هزینه ها برای نقطه مشخص شده بر اساس وسیله حمل و نقل.. 75
فهرست شکل ها:
شکل (2-1). شکل سمت چپ فضای متغیر تصمیم و شکل سمت راست فضای هدف متناظر را نشان می دهد. 32
شکل(2-2). بیان تصویری بهینگی پارتو در فضای هدف (چپ) و روابط ممکن بین جواب ها در فضای هدف (راست). 33
شکل(2-3). نمایش یک کروموزوم n بیتی در پایه عددی m.. 38
شکل(2-5). کدگذاری جایگشتی.. 39
شکل(2-7). تصویری نمادین از طرز کار الگوریتم ژنتیک… 44
شکل(2-8). نمونه ای از رتبه بندی جمعیت.. 49
شکل (2-9). متد فاصله ازدحام. 50
شکل(2-10). متد سلول براساس چگالی.. 51
شكل (3-1). شبكه زنجیره تأمین سوخت رسانی به كشور برای یک دوره. 55
شکل(4-1). نحوه نمایش کروموزوم. 65
شکل (4-2). شبه کد شناسایی سطوح غیر مسلط.. 67
شکل (4-3). شبه کد تخصیص فاصله ازدحام. 67
شکل( 4-4) فاصله ازدحام جواب i 68
مقدمه
در سال های اخیر زنجیره تأمین به عنوان موضوعی جذاب برای مدیران و صاحبان صنایع مبدل گردیده و حیات و ممات سازمانها و بنگاه های اقتصادی در گرو فعالیت در قالب زنجیره های در هم تنیده تعریف شده است. از طرفی در محیط پر رقابت امروزی، سرعت بالای تغییر و تحولات بر عدم اطمینان و ابهام حاکم بر تصمیم گیری ها تا حدی افزوده است که سطح بالای عدم اطمینان در زنجیره تأمین، توانایی آن را در پیش بینی شرایط آینده با مشکل مواجه می کند. لذا به منظور برنامه ریزی بهتر و صحیح تر باید به برنامه ریزی قابل اتکا در فضای عدم اطمینان و ابهام پرداخته شود. از جمله رویکردهای جدید و مطمئن رویکرد برنامه ریزی استوار می باشد. در این پژوهش، با در نظر گرفتن شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران به عنوان یک مطالعه موردی، عملیات انتقال فراورده در این سازمان از مبادی تأمین تا نواحی مصرف به صورت یک زنجیره تأمین در نظر گرفته شده و با در نظر گرفتن عدم قطعیت در تقاضای موجود برای فراورده ها از مدلسازی ریاضی استوار به صورت دو هدفه و با اهداف کاهش هزینه حمل و همچنین کاهش تعداد بارگیری ها استفاده شده است. سپس با توجه به حجم بالای محاسبات و اطلاعات مسئله و عدم امکان استفاده از روش های حل دقیق، از الگوریتم فرا ابتکاری NS-GAII برای حل مدل پیشنهادی استفاده شده است.
1-2- بیان مسئله
در دنیای رقابتی کنونی مدیریت زنجیره تامین[1]، یکی از مسائل اساسی پیش روی بنگاه های اقتصادی است که تمامی فعالیتهای سازمان را به منظور تولید محصولات و ارائه خدمات مورد نیاز مشتریان تحت تأثیر قرار میدهد. از این رو توجه به فرصتها و تهدیدات موجود در عرصه تجارت و ارزیابی توان سازمان در رویارویی با شرایط عدم اطمینان در این عرصه از اهمیت انکار ناپذیری برخوردار است. در این جریان میزان تولید، فرایند انتقال و عرضه بسیار حایز اهمیت میباشد. از عوامل مهم بقا در محیط پر رقابت امروزی، كاهش هزینه های حمل، نگهداری و سایر هزینه ها در این چرخه خواهد بود، همچنین میزان دریافت بهینه از تأمینکنندگان می تواند به شكل قابل ملاحظهای هزینه های خرید را كاهش و قابلیت رقابتپذیری در دنیای استراتژیک کنونی را افزایش دهد. زنجیره تأمین بر تمام فعالیتهاى مرتبط با جریان و تبدیل کالاها از مرحله ماده خام (استخراج ) تا تحویل به مصرف کننده نهایى و نیز جریانهاى اطلاعاتى مرتبط با آنها مشتمل مىشود.
علاوه بر این، یکی از مباحث بسیار مهم در زنجیره تأمین، مبحث عدم قطعیت است. عدم قطعیت (اطمینان) برمبنای نظریه گالبریت[2] به تفاوت بین مقدار اطلاعات مورد نیاز برای اجرای یک وظیفه و مقدار اطلاعات واقعاً در دسترس اطلاق می شود. در فرایند تصمیم برنامه ریزی زنجیره های تأمین عدم اطمینان فاکتوری اساسی است که می تواند بر اثر بخشی پیکره بندی و هماهنگی زنجیره تأمین موثر باشد
بسیاری از صاحبنظران به عدم قطعیت در طراحی زنجیره تأمین را به عنوان یک مبحث باز اشاره کرده اند. سولر[3] بیان می کند که اغلب تکنیکهای بکار گرفته شده برای طراحی زنجیره تأمین برای مسائل زنجیره تأمینی به کار گرفته شده اند که تقاضا، هزینه ها، زمان انتظار، و سایر پارامترهای ورودی آنها کاملاً شناخته شده هستند، در حالیکه سناریوهای زنجیرهتأمین در دنیای واقعی احتمالاً با داده های تصادفی متأثر از نوسانات تقاضا، داده های گمشده[4](عدم وجود داده)، و… شناخته میشوند. چنین مسائلی نیازمند بکارگیری تکنیکهای بهینهسازی پیچیدهتری هستند که داده های تصادفی را مدنظر قرار داده و پس از آن به صورت واقع بینانهتری به مسائل تولید و شبکه توزیع در دنیای واقعی بنگرند تا بتوانند تصمیمات موثرتری اتخاد کنند
در این پژوهش با توسعه یک مدل ریاضی جدید بر اساس الگوی زنجیره تأمین و مسئله حمل و نقل به مطالعه موردی شركت ملی پخش فراورده های نفتی ایران پرداخته شده است. در اینجا با در نظر گرفتن فراورده های نفتی اصلی تولیدی در کشور شامل بنزین، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره و در نظر گرفتن چرخه ی تولید و مصرف آنها که شامل مبادی تأمین، انبارهای واسطه و نواحی مصرف می باشد مسئله تعریف می شود. مبادی تأمین شامل نه پالایشگاه نفت آبادان، اصفهان، اراک، بندرعباس، تبریز، تهران، شیراز، کرمانشاه، لاوان و همچنین دو پایانه ی واردات در شمال و جنوب کشور، می شوند. انبارهای واسطه مشتمل بر 85 انبار اصلی می باشد که در سرتاسر کشور قابلیت دریافت و ذخیره سازی فراورده ها از پالایشگاه ها و پایانه های ورودی و همچنین انبارهای دیگر و سپس ارسال آنها به نواحی مصرف را دارند. نواحی مصرف لایه ی نهایی زنجیره و مراکزی جهت تحویل فراورده ها به متقاضیان می باشند. طبق تقسیم بندی های شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، 229 ناحیه مصرف در کشور جهت توزیع فراورده های نفتی وجود دارد. مد نظر قرار دادن وسایل مختلف حمل و نقل فراورده ها یکی دیگر از ویژگی های مدل پیشنهادی می باشد، چهار نوع روش حمل مختلف، شامل حمل جاده ای به وسیله ی تانکرهای سوخت رسان (در ظرفیت های متفاوت)، حمل از طریق خط ریلی کشور، حمل از طریق خطوط لوله و همچنین حمل از طریق کشتی های سوخت رسان می باشد که این روشها با ظرفیت های متفاوت، هزینه های متفاوت و بسته به زیرساخت های موجود قابل استفاده می باشند. هدف نهایی مدل پیشنهادی کمینه کردن هزینه های انتقال فراورده های نفتی برای شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران می باشد، هدف دیگر با توجه به استراتژی های جدید شركت ملی پخش در ایجاد امكان توزیع مستقیم فراورده ها با كمترین تعداد بارگیری جهت داشتن امنیت بیشتر در این بارگیری ها و حفظ اصول تعریف شده در سیستمهای بهداشت، ایمنی و محیط زیست می باشد. با مد نظر قرار دادن استواری[5] ساختار، مدل پیشنهادی سعی در حل یک مسئله واقعی با ابعاد بسیار بزرگ می کند، که مسلماً روش های حل دقیق از قبیل شاخه و کران و غیره از حل آن عاجز می باشند. در این پژوهش سپس برای حل مدل از یک روش متاهیوریستیک (NS-GAII) استفاده شده است و بدین ترتیب مسئله ی نقل و انتقال فراورده های نفتی در کشور با در نظر گرفتن متغیر بودن تقاضا و امکان وجود عدم تخمین درست در رابطه با داده های موجود با کامل ترین دیدگاه مرتفع می شود.
تعداد صفحه : 96
قیمت :14700 تومان
بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت : * serderehi@gmail.com
در صورتی که مشکلی با پرداخت آنلاین دارید می توانید مبلغ مورد نظر برای هر فایل را کارت به کارت کرده و فایل درخواستی و اطلاعات واریز را به ایمیل ما ارسال کنید تا فایل را از طریق ایمیل دریافت کنید.
[add_to_cart id=149279]